Song thực tế hiện nay, ngôn ngữ Tày mặc dù đã được các văn nghệ sĩ, các nhà dịch thuật và đại bộ phận đồng bào Tày cố gắng gìn giữ bằng mọi hình thức nhưng lại thiếu điều kiện để phát triển. Trong thời gian qua, các nhà văn, nhà thơ Cao Bằng, như: Y Phương, Hữu Tiến, Đoàn Lư, Đoàn Ngọc Minh, Ngô Lương Ngôn, Hà Ngọc Thắng, Triệu Thị Mai…, đã lao tâm, khổ tứ sáng tác những tác phẩm thơ bằng tiếng Tày góp phần vào việc lưu giữ tiếng mẹ đẻ. Đặc biệt, Nhà giáo Ưu tú Hoàng An đã dành hết tâm huyết cho việc dịch các tác phẩm nổi tiếng: Truyện Kiều của Nguyễn Du, Nhật ký trong tù của Hồ Chí Minh, Chinh phụ ngâm của Đặng Trần Côn ra tiếng Tày rất hay, góp phần rất lớn trong việc lưu giữ, truyền bá tiếng Tày của dân tộc. Các nhà nghiên cứu văn hóa dân gian: Vương Hùng, Ma Văn Hàn, Dương Sách, Nông Văn Danh…, sưu tập những truyện cổ bằng tiếng Tày để truyền tải đến người nghe qua các chương trình của Đài PT - TH. Báo Cao Bằng và Tạp chí Non nước của Hội Văn học - Nghệ thuật tỉnh cũng dành những trang đặc biệt để đăng tải các bài thơ bằng tiếng Tày. Tất cả những việc làm đó dấy lên tinh thần yêu tiếng mẹ đẻ, góp phần gìn giữ ngôn ngữ thuần Tày của dân tộc.
Tuyển tập Nhật ký trong tù được Nhà giáo Ưu tú Hoàng An dịch ra tiếng Tày, góp phần lưu giữ, truyền bá tiếng Tày của dân tộc |
Tiếng Tày rất đặc sắc, linh hoạt đủ để truyền tải những thông tin trong mọi tình huống. Nhà thơ Tố Hữu viết trong bài thơ Việt Bắc: “Mình về, mình có nhớ ta/Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng”, dịch ra tiếng Tày: “Pỉ pây, pỉ chứ noọng bấu nò/Síp hả pi chang cò chếp điếp”. Hoặc trong truyện Kiều, Nguyễn Du viết: “Ngày xuân con én đưa thoi/Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi/Cỏ non xanh tận chân trời/Cành lê trắng điểm một vài bông hoa/Thanh minh trong tiết tháng ba/Lễ là tảo mộ, hội là đạp thanh” được Nhà giáo Ưu tú Hoàng An dịch ra tiếng Tày rất hay, cuốn hút người đọc: “Lặp lè én vỏng nưa rườn/Mùa xuân pây đảy sam bươn kỷ hoằn/Nhả kheo, kheo tẳm tin bân/Cáng lỳ kỉ nậu khao hăn thang sàn/Xinh mình dám khẩu bươn sam/Cần pây rải mạ kha càm tọng sương”.
Tiếng Tày rất phong phú, đa dạng, nhưng hiện nay đã bị mai một rất nhiều, những từ Tày cổ lấp lánh như những hạt ngọc mất dần theo năm tháng. Một thực tế đáng buồn tôi từng chứng kiến đó là các cháu trong làng tôi, mặc dù cả hai vợ chồng đều ở nhà làm ruộng nhưng hằng ngày chỉ nói chuyện với con cái bằng tiếng Việt, không nói tiếng Tày. Tiếng Tày tự mai một chính trong nội bộ con em dân tộc Tày do các bậc cha mẹ ít nói tiếng Tày, các cháu lại ngại nói tiếng Tày. Nếu tình trạng này cứ tiếp diễn và lan rộng khắp địa bàn tỉnh thì một điều đáng tiếc sẽ xảy ra đối với các thế hệ sau là mất hẳn ngôn ngữ Tày.
Muốn gìn giữ cái hay, cái đẹp của ngôn ngữ Tày trước hết phải yêu tiếng Tày, quan tâm đến tiếng Tày. Tăng cường sưu tập vốn tiếng Tày cổ trong ca dao, dân ca, bởi trong đó chứa đựng những từ rất hay, lấp lánh, nhiều hình ảnh. Mở các cuộc thi sáng tác thơ, truyện ngắn bằng tiếng Tày dành riêng cho các em học sinh phổ thông, hoặc cho toàn xã hội với cách thức xã hội hóa, thậm chí dùng ngân sách Nhà nước để trao giải cho các tác giả, qua đó sẽ làm phong phú thêm vốn tiếng Tày, góp phần vào việc gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa của đồng bào Tày Cao Bằng.
Nguồn tin: Báo Cao Bằng
Ý kiến bạn đọc
Những tin mới hơn
"V/v quán triệt, triển khai thực hiện nội dung các đạo luật mới được Quốc hội khóa XV thông qua tại kỳ họp thứ 5"
Thời gian đăng: 09/01/2024
lượt xem: 575 | lượt tải:0HƯỚNG DẪN CÔNG TÁC PHỐI HỢP TIẾP NHẬN, GIẢI QUYẾT TỐ GIÁC, TIN BÁO VỀ TỘI PHẠM SỬ DỤNG MẠNG MÁY TÍNH, MẠNG VIỄN THÔNG, PHƯƠNG TIỆN ĐIỆN TỬ THỰC HIỆN HÀNH VI CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN, LỪA ĐẢO CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN
Thời gian đăng: 09/01/2024
lượt xem: 1099 | lượt tải:270QUYẾT ĐỊNH VỀ ĐẶC XÁ NĂM 2022
Thời gian đăng: 09/01/2024
lượt xem: 674 | lượt tải:93